پزشک متخصص از پرتودرمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده میکند. برای درمان سرطان مری اغلب رادیوتراپی همراه انواع دیگر درمان، مانند شیمی درمانی یا جراحی تجویز می‌شود همچنین شیمی درمانی نیز می‌تواند اثر رادیوتراپی را در برابر سرطان مری بیشتر کند.
رادیوتراپی سرطان مری چیست؟
رادیوتراپی به استفاده از پرتوهای پر انرژی برای درمان سرطان گفته می‌شود که سلول‌های سرطانی را در ناحیه‌ای که رادیوتراپی انجام می‌شود از بین می‌برند و کمترین آسیب را به سلول‌های طبیعی وارد می‌کنند. رادیو تراپی می‌تواند عوارض جانبی نیز ایجاد کند که با بهبودی سلول‌های طبیعی، عوارض جانبی معمولاً بهبود می‌یابند. همچنین رادیوتراپی سرطان مری به دو روش انجام می‌شود که روش اول رادیوتراپی خارجی است و روش دوم رادیوتراپی داخلی یا براکی تراپی است که بسته به تشخیص پزشک روش رادیوتراپی مشخص می‌شود.
انواع رادیوتراپی سرطان مری
رادیوتراپی سرطان مری به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که بر اساس شرایط بیمار توسط پزشک انتخاب می‌شوند. این روش‌ها عبارت‌اند از:
پرتو درمانی خارجی برای سرطان مری
در پرتودرمانی خارجی از امواج با انرژی بالا مانند ایکس ری برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود که معمولاً همراه با شیمی درمانی برای درمان سرطان مری توسط پزشک تجویز می‌شود. رادیوتراپی قبل از جراحی، برای کوچک کردن تومور و کمک به کنترل علائم و به تنهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رادیوتراپی داخلی (براکی تراپی) برای سرطان مری
پزشک با استفاده از رادیوتراپی داخلی از ایمپلنت‌های رادیواکتیو مانند کپسول‌ها، سیم‌ها یا صفحاتی که نزدیک یا داخل تومور قرار می‌گیرند، استفاده میکند. امواج رادیواکتیو فقط بر بافتی تأثیر می‌گذارد که نزدیک به ایمپلنت هستند. این بدان معناست که تومور درمان می‌شود، اما مناطق سالم اطراف، رادیوتراپی بسیار کمتری دریافت می‌کنند. مناطقی از بدن که دورتر از تومور هستند به هیچ وجه تحت تأثیر امواج قرار نمی‌گیرند. بسته به دوز رادیوتراپی که انجام می‌شود، ایمپلنت‌ها به مدت 10 تا 30 دقیقه در جای خود باقی می‌مانند. براکی تراپی معمولاً فقط در صورتی تجویز می‌شود که سرطان پس از رادیوتراپی خارجی یا شیمی درمانی به مری برگشته باشد همچنین براکی تراپی برای کمک به کنترل سرطان و بهبود علائم انجام می‌شود.
شیمی درمانی برای سرطان مری
برخی از داروهای شیمی درمانی سرطان را نسبت به رادیوتراپی حساس‌تر می‌کنند و به روند بهبودی بیمار سرعت می‌دهند که شامل موارد زیر هستند:
- فلوراوراسیل (5FU)
- کپسیتابین
- سیس پلاتین
- کربوپلاتین
- پاکلی تاکسل
انجام هم‌زمان شیمی درمانی و رادیوتراپی می‌تواند عوارض جانبی درمان را بیشتر کند. پزشک متخصص می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد شیمی درمانی و عوارض جانبی احتمالی آن بدهد.
آمادگی برای رادیوتراپی سرطان مری
در مرحله اول پزشک امکان دارد برای راحتی بیشتر در پیدا کردن محل موردنظر برای رادیوتراپی علامت‌هایی را روی پوست بیمار ایجاد کند؛علامت زدن پوست باعث می‌شود که پزشک امواج رادیوتراپی را به صورت مستقیم و درست جهت دهد. در موارد نادر امکان دارد پزشک لوله تغذیه یا گاواژ را برای بیمار تجویز کند تا از دسترسی بدن بیمار به آب و مواد مغزی مورد نیاز اطمینان حاصل کند.
درمورد آمادگی برای رادیوتراپی، بخوانید!
عوارض جانبی رادیوتراپی برای سرطان مری
رادیوتراپی می‌تواند در ناحیه تحت درمان عوارض جانبی ایجاد کند. برخی عوارض جانبی عمومی مانند احساس تهوع و خستگی نیز می‌توانند داخل مری را ملتهب و بلع راکمی دردناک کنند. این عوارض جانبی معمولاً بعد از پایان درمان بهتر می‌شوند. اگر بیمار عوارض جانبی جدیدی داشت یا اگر عوارض جانبی بدتر شد، فوراً باید به پزشک اطلاع داده شود.
تغییرات پوستی
پوست ناحیه تحت درمان امکان دارد گاهی خشک و متورم شود که در طول درمان، معمولاً به بیمار توصیه می‌شود که لباس‌های گشاد از الیاف طبیعی مانند پنبه بپوشد، پوست خود را به آرامی با آب و صابون ملایم بدون عطر بشوید و به آرامی پوست خود را خشک کند همچنین قبل از شروع درمان، پزشک متخصص رادیوتراپی می‌تواند در مورد نحوه مراقبت از پوست به بیمار مشاوره دهد.
گلو درد و مشکل در بلع
در برخی شرایط رادیوتراپی می‌تواند گلو یا مری را دردناک کند و همچنین امکان دارد بیمار برای مدتی مشکل بلع پیدا کند که در این دوره تا زمان بهبودی پیشنهاد می‌شود از غذاهای نرم استفاده شود. مشکل در بلع و درد می‌تواند تا چند هفته پس از اتمام رادیوتراپی ادامه داشته باشد. پزشک متخصص می‌تواند داروهایی برای کمک به بیمار داده و همچنین اگر بلع دردناک بود، می‌تواند به این معنی باشد که بیمار به اندازه کافی غذا نمی‌خورد که در این شرایط، امکان دارد لازم باشد بیمار به متخصص تغذیه مراجعه کند.
دهان خشک
گاهی اوقات، رادیوتراپی در قسمت فوقانی مری، میزان بزاق غدد بزاقی را کاهش می‌دهد که معمولاً دوره طولانی نیست.
از دست دادن اشتها
در طول رادیوتراپی، ممکن است بیمار تمایل زیادی به خوردن وعده‌های غذایی نداشته باشد. اما لازم است که سعی شود وزن خود را حفظ کند. متخصص تغذیه می‌تواند راه‌هایی برای تقویت رژیم غذایی به بیمار توصیه کند.
احساس بیماری
رادیوتراپی و شیمی درمانی باعث تهوع و استفراغ می‌شوند. این مشکل را معمولاً می‌توان با داروهای ضد استفراغ درمان کرد. پزشک متخصص می‌تواند این دارو‌ها را برای بیمار تجویز کند.
ریزش مو
هنگامی که رادیوتراپی برای درمان سرطان مری استفاده می‌شود، می‌تواند موهای ناحیه تحت درمان را تحت تاثیر قرار دهد. اگر روی سینه بیمار مو وجود داشته باشد، ممکن است دچار مقداری ریزش شود.
خستگی
رادیوتراپی می‌تواند باعث ایجاد احساس خستگی شود و تا چند هفته پس از پایان درمان ادامه می‌یابد. در طول درمان بیمار به استراحت زیادی نیاز خواهد داشت، به خصوص اگر مجبور باشد هر روز مسیر طولانی را برای درمان خود طی کند. اما ورزش ملایم، مانند پیاده روی کوتاه، می‌تواند به سطح انرژی کمک کند و پس از پایان درمان، سعی شود بیمار به آرامی فعالیت بدنی خود را افزایش دهد.
مشکل در بلع
رادیوتراپی باعث آسیب به بافت مری می‌شود که می‌تواند بلع را دشوار کند که در بعضی موقعیت ها پزشک نوعی درمان برای کشش مری پیشنهاد می‌دهد که این عمل توسط بالون‌های گشاد کننده باعث گشاد شدن مری شده و بلع را راحت‌تر میکند.
اثرات بر روی ریه‌ها
ریه‌ها ممکن است ملتهب شوند، یا بافت آنها زخمی شوند (فیبروز). اگر بیمار سرفه یا تنگی نفس داشت پیشنهاد می‌شود به پزشک متخصص مراجعه کند.
کلام پایانی
رادیوتراپی سرطان مری می‌تواند برای درمان این بیماری بسیار اثر گذار باشد. این نوع از رادیوتراپی انواع مختلفی دارد که پزشک با توجه به شرایط بیمار روش درمان را مشخص میکند همچنین پیشنهاد می‌شود برای انجام رادیوتراپی در انتخاب کادر پزشکی متخصص دقت کنید؛ زیرا انتخاب کادر پزشکی درست می‌تواند عوارض جانبی و مدت زمان درمان را به طور موثری کاهش دهد.
نظرات کاربران