سرطان ریه در اثر تشکیل توده در بافت ریه بروز می‌کند. این توده سرطانی به دلیل تشکیل و تجمع غیرعادی سلول‌های ریه به وجود می‌آید. روش‌های متفاوتی جهت درمان این بیماری وجود دارند که بر اساس شرایط بیمار و میزان گسترش سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از درمان‌های مؤثر سرطان ریه، رادیوتراپی است. انواع مختلفی از رادیوتراپی سرطان ریه وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
رادیوتراپی سرطان ریه چیست؟
رادیوتراپی یا پرتودرمانی به معنای استفاده از پرتوهای یونیزان اشعه ایکس جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آن‌ها است. تابش ممکن است از خارج از بدن و یا از مواد رادیواکتیو که مستقیماً در داخل تومور ریه قرار داده می‌شوند، باشد. پرتودرمانی را می‌توان پیش از جراحی سرطان ریه برای کوچک کردن تومور یا بعد از جراحی جهت از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده در ریه‌ها استفاده کرد.
همچنین در برخی موارد، از پرتودرمانی خارجی به عنوان درمان اصلی سرطان ریه استفاده می‌شود. این موضوع اغلب در مورد بیمارانی اتفاق می‌افتد که کاندید مناسبی برای جراحی نباشند و یا سرطان آن‌ها بیش از حد گسترش یافته باشد. پرتودرمانی برای سرطان ریه همچنین می‌تواند برای تسکین علائم ناشی از سرطان مانند درد، خونریزی یا انسداد مجاری تنفسی توسط تومور، استفاده شود. عموما پزشکان از چندین تکنیک مختلف پرتودرمانی برای انجام درمان استفاده می‌کنند.
چه زمانی از رادیوتراپی سرطان ریه استفاده می‌شود؟
رادیوتراپی سرطان ریه ممکن است به تنهایی، همراه با جراحی یا با شیمی درمانی انجام شود. پرتودرمانی سرطان ریه ممکن است به دلایل زیر انجام شود:
- بیمار شرایط لازم برای جراحی را نداشته باشد.
- برای درمان سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) که در مراحل اولیه باشد.
- می‌تواند به عنوان درمان تسکینی برای بهبود کیفیت زندگی از طریق تسکین درد یا سایر علائم انجام شود.
انواع رادیوتراپی سرطان ریه
رادیوتراپی سرطان ریه به صورت‌های مختلفی انجام می‌شود که براساس شرایط بیمار انتخاب می‌شوند. این روش‌ها عبارت‌اند از:
پرتودرمانی خارجی
در این تکنیک، فرد بیمار روی دستگاه رادیوتراپی قرار می‌گیرد و تابش‌های یونیزان به سمت ریه و بافت‌های اطراف آن ساطع می‌شوند. دستگاه هیچ تماسی با بیمار نداشته و همچنین درد یا ناراحتی را به وجود نمی‌آورد.
پرتودرمانی با شدت تعدیل شده (IMRT)
با استفاده از رادیوتراپی با شدت تعدیل شده، پرتوهای تشعشع به گونه‌ای شکل می‌گیرند که با تومور و اندازه آن مطابقت داشته باشند. در این حالت، پزشک می‌تواند شدت پرتوی یونیزان را براساس شرایط بیمار تغییر دهد و در نتیجه عوارض جانبی کمتری به بافت‌های اطراف می‌رسد.
براکی تراپی
براکی تراپی یا پرتودرمانی داخلی به معنای استفاده از مواد رادیواکتیو در داخل بدن و در نزدیکی بافت سرطانی ریه است. در این حالت، پرتوهای یونیزان تنها قسمت تحت درمان را مورد هدف قرار می‌دهند و در نتیجه به پزشک اجازه می‌دهد تا شدت بالاتری از تشعشع را اعمال نماید.
پرتودرمانی استریوتاکتیک بدن (SBRT) / رادیوتراپی استریوتاکتیک ابلیتیو (SABR)
SBRT که به نام رادیوتراپی استریوتاکتیک ابلیتیو (SABR) نیز شناخته می‌شود، از دوز بسیار بالایی از تابش استفاده می‌کند که با دقت بسیار زیادی به تومورها در ریه یا سایر اندام‌ها می‌رسد در حالی که دوز را به اندام‌های اطراف محدود می‌کند.
مرکز جامع سلامت نگین آزادی زیر نظر دکتر حسین یحیی زاده دارای پیشرفته‌ترین و به روزترین تجهیزات رادیوتراپی، آماده ارائه خدمات به بیماران است. جهت اطلاع از شرایط نوبت دهی و روند درمان می‌توانید با شماره تماس‌های موجود در سایت تماس بگیرید.
آمادگی برای رادیوتراپی
بیمار معمولا یک سی تی اسکن برنامه ریزی شده در بخش رادیوتراپی دارد. اسکن، تومور و ناحیه اطراف آن را نشان می‌دهد. همچنین ممکن است کادر پزشکی از دیگر روش‌های تصویربرداری جهت بررسی دقیق‌تر محل درمان استفاده نمایند. تخت سی تی اسکنر همان محلی است که برای تنظیم جلسات درمانی روی آن دراز می‌کشید. ممکن است نیاز به تزریق ماده رنگی در رگ دست وجود داشته باشد. این رنگی است که به بافت‌های بدن کمک می‌کند در اسکن واضح‌تر نشان داده شوند. هنگامی که بیمار در موقعیت قرار می‌گیرد، پزشک چند نقطه روی پوست مشخص می‌کند و سپس اسکن آغاز می‌شود. این مرحله حدود 5 دقیقه طول می‌کشد.
ممکن است لازم باشد چند روز یا چند هفته قبل از شروع درمان صبر کنید. در طول این مدت، تیم پزشکی رادیوتراپی، جزئیات نهایی برنامه پرتودرمانی را تعیین می‌کنند. آن‌ها باید مطمئن شوند که ناحیه موردنظر دوز بالا و مناطق مجاور کمترین دوز را دریافت خواهند کرد. این امر عوارض جانبی را که ممکن است در طول درمان و بعد از درمان به وجود آید، کاهش می‌دهد.
عوارض رادیوتراپی
رادیوتراپی سرطان ریه می‌تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. برخی از این موارد عبارت‌اند از:
- واکنش‌های خفیف پوستی
- حالت تهوع
- خستگی
- گلو درد
- بلع دردناک
- سرفه
این عوارض بر اساس محل قرارگیری تومور و در نتیجه میدان تشعشع پرتودرمانی، متفاوت خواهند بود.
کلام آخر
رادیوتراپی سرطان ریه از روش‌های اثرگذار در درمان این بیماری به شمار می‌رود. این روش انواع متفاوتی دارد که براساس نیاز بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتخاب کادر پزشکی متخصص از نکته‌های حائز اهمیت در درمان است؛ زیرا که می‌تواند به طور مؤثری عوارض جانبی و مدت زمان درمان را کاهش دهد.
سوالات متداول:
هزینه رادیوتراپی سرطان ریه چقدر است؟
هزینه رادیوتراپی براساس نوع درمان انتخابی و تعداد جلسات مورد نیاز برای هر بیمار متفاوت است. در نتیجه برای اطلاع دقیق، لازم است به پزشک مراجعه نمایید.
نظرات کاربران