سرطان نازوفارنکس از جمله سرطان‌های سر و گردن است که درپشت حلق به وجود می‌آید. در اثر تغییرات ژنتیکی سلول‌های این بخش از بدن، توده‌های سرطانی تشکیل می‌شوند و می‌توانند عوارضی برای فرد داشته باشند. از نشانه‌های این سرطان می‌توان به مشکل در تنفس و تکلم اشاره کرد. با ما در این مقاله همراه باشید تا با روش‌های تشخیص و درمان این بیماری آشنا شوید.
سرطان نازوفارنکس چیست؟
حلق از سه بخش تشکیل شده است که شامل اوروفارنکس، هیپوفارنکس و نازوفارنکس است که به ترتیب در قسمت‌های میانی، زیرین و بالایی حلق قرار گرفته‌اند. سوراخ‌های بینی به نازوفارنکس متصل هستند و از سمت دیگر به گوش‌ها ادامه پیدا می‌کنند. سرطان نازوفارنکس عموماً در اثر رشد و تجمع غیرعادی سلول‌های سنگفرشی این قسمت به وجود می‌آید. باید توجه داشت که این بیماری با انواع دیگر سرطان گلو مانند سرطان حنجره یا مری اشتباه گرفته نشود.
در مورد رادیوتراپی سرطان هیپوفارنکس نیز بخوانید!
انواع سرطان نازوفارنکس
سرطان نازوفارنکس می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است.
- کارسینوم نازوفارنکس: رایج‌ترین نوع این سرطان، کارسینوم نازوفارنکس است. از نشانه‌های آن می‌توان به ایجاد برآمدگی در گلو و خونریزی از بینی و گوش اشاره کرد.
- لنفوم: سلول‌های سیستم ایمنی، لنفوسیت نام داشته که در سراسر بدن وجود دارند. تشکیل توده سرطانی می‌تواند در هر قسمتی از آن‌ها اتفاق افتد. در صورتی که لنفوسیت‌های نازوفارنکس درگیر شوند، به آن لنفوم نازوفارنکس گفته می‌شود.
- آدنوکارسینوم: احتمال ابتلا به این نوع سرطان کم است و در اثر تشکیل توده سرطانی در غدد بزاقی موجود در نازوفارنکس به وجود می‌آیند.
علائم سرطان نازوفارنکس
معمولاً تشخیص سرطان نازوفارنکس به راحتی انجام نمی‌شود، زیرا علائم آن بسیار مشابه سایر بیماری‌های رایج است. به علاوه بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری پیش از رسیدن آن به مراحل پیشرفته هیچ نشانه‌ای را متوجه نمی‌شوند. برخی از این نشانه‌ها را در لیست زیر مشاهده می‌نمایید.
- برآمدگی بر روی گردن که پس از سه هفته از بین نرفته باشد
- کاهش شنوایی (معمولاً در یک گوش)
- خونریزی بینی
- سر درد
- گرفتگی بینی (معمولاً در یک سمت)
- دو بینی
- احساس صدای وزوز در گوش
- بی‌حسی در قسمت پایینی صورت
- مشکل در بلع
- کاهش وزن غیرارادی
عوامل ایجاد توده نازوفارنکس
علت دقیق این بیماری مشخص نیست؛ اما برخی فاکتورها نرخ ابتلا به آن را افزایش می‌دهند. برای مثال مصرف مواد غذایی با نمک بالا مانند گوشت یا ماهی شور می‌تواند احتمال بیماری را بیشتر کند. همچنین ابتلا به ویروس اپشتین بار (EBV) ارتباط نزدیکی با سرطان نازوفارنکس دارد. در معرض قرار گرفتن مواد شیمیایی مانند فرمالدهید و گرد و غبار چوبی نیز از جمله عوامل است. به علاوه سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان‌های مشابه ریسک ابتلا را زیاد می‌کند.
مراحل سرطان نازوفارنکس
مرحله سرطان در واقع وسعت و گسترش تومورها داخل بدن را بیان می‌کند و شامل 4 مرحله است.
- مرحله 1: در این مرحله، توده فقط در قسمت نازوفارنکس وجود دارد.
- مرحله 2: سلول‌های سرطانی به قسمت‌های دیگر حلق مانند اوروفارنکس گسترش یافته است.
- مرحله 3: سرطان به غدد لنفاوی گلو منتقل شده‌است اما به استخوان نرسیده است.
- مرحله 4: در این مرحله سلول‌های سرطانی به قسمت‌های دیگر بدن که از گلو فاصله دارند نیز گسترش پیدا کرده است.
روش‌های تشخیص سرطان نازوفارنکس
پس از مراجعه به پزشک، تست‌های متفاوتی جهت بررسی علائم موجود در فرد بیمار قابل انجام است. به طور مثال می‌توان به آندوسکوپی اشاره کرد که در آن از یک دوربین کوچک استفاده می‌شود تا نقاط موردنظر به طور دقیق‌تری معاینه شوند. انواع روش‌های تصویربرداری مانند MRI، CT و PET-CT نیز برای این امر مورداستفاده قرار می‌گیرند. همچنین پان‌اندوسکوپی روشی مشابه آندوسکوپی است که نیازمند بیهوشی است و نمونه‌برداری از تومور مورد نظر (بیوپسی) راهکار قطعی برای تشخیص سرطان نازوفارنکس است.
پس از انجام این تست‌ها پزشک می‌تواند تشخیص دهد که فرد مراجعه‌کننده مبتلا به سرطان هست یا خیر. همچنین درجه و مرحله آن نیز قابل تعیین خواهد بود.
درمان سرطان نازوفارنکس
تشخیص و درمان زودهنگام سرطان نازوفارنکس بسیار حائز اهمیت است زیرا احتمال موفقیت در درمان را افزایش می‌دهد. روش‌های درمان سرطان نازوفارنکس با توجه به مراحل و شدت آن می‌توانند متفاوت باشند. در ادامه لیستی از آن‌ها را مشاهده می‌نمایید.
جراحی تومور نازوفارنکس
از روش‌های درمانی رایج سلول‌های سرطانی نازوفارنکس می‌توان به جراحی اشاره کرد. این روش تهاجمی برای درمان موضعی تومورهای سرطانی قابل انجام است؛ به این معنا که در صورتی که تومور نازوفارنکس به قسمت‌های دیگری از بدن گسترش پیدا کرده باشد، نمی‌توان به کمک جراحی آن را از بدن خارج کرد و بهتر است از دیگر گزینه‌های درمانی استفاده شود.
شیمی‌درمانی تومور نازوفارنکس
شیمی‌درمانی به معنای استفاده از داروهای مختلف (خوراکی یا وریدی) جهت کنترل رشد و تقسیم سلولی است. این درمان سیستماتیک است به این معنا که علاوه بر تخریب سلول‌های سرطانی نازوفارنکس بر دیگر بافت‌های سالم بدن نیز اثرگذار است و منجر به عوارض جانبی مختلفی می‌شود. گاهی شیمی‌درمانی در ترکیب با جراحی یا پرتودرمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پرتودرمانی تومور نازوفارنکس
پرتودرمانی (رادیوتراپی) یکی از روش‌های موثر در درمان توده‌های سرطانی است. در این تکنیک بیمار تحت تابش پرتوهای پرانرژی (اشعه ایکس) قرار می‌گیرد. این کار باعث هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی نازوفارنکس و در نتیجه از بین بردن آن‌ها می‌شود. از آنجایی که پرتودرمانی تمام بدن را درگیر نمی‌کند، عوارض جانبی کمتری در مقایسه با شیمی‌درمانی دارد. رادیوتراپی می‌تواند به دو صورت خارجی و یا داخلی انجام گیرد.
پرتودرمانی خارجی
در رادیوتراپی خارجی، بیمار با قرار گرفتن روی تخت دستگاه رادیوتراپی در معرض پرتوهای پرانرژی ایکس قرار می‌گیرد. این دستگاه تماسی با فرد نداشته و سبب کوچک شدن سایز تومور و از بین رفتن آن می‌شود.
پرتودرمانی داخلی
در پرتودرمانی داخلی از دستگاه رادیوتراپی استفاده نمی‌شود بلکه مواد رادیواکتیو مورد نظر داخل بدن و نزدیک توده مورد نظر قرار داده می‌شود. مواد رادیواکتیو پس از مدتی از بدن خارج می‌شوند. این روش کمک می‌کند که درمان به طور متمرکز و موضعی صورت گیرد.
کلام آخر
سرطان نازوفارنکس یکی از سرطان‌های سر و گردن است که در بخشی از حلق به وجود می‌آید. علائم این بیماری شبیه به برخی دیگر از بیماری‌های معمول است که تشخیص زودهنگام تومور نازوفارنکس را دشوار می‌کند. در نتیجه لازم است به طور منظم برای انجام تست‌های مرتبط به پزشک مراجعه کنید و در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
منبع : cancer.gov
نظرات کاربران